Wanneer je werkingsgebied in het agrarische gebied gelegen is, dan kom je bijna automatische uit bij de Boeren- en Huiszwaluwen. Typischer vogels voor het boerenlandschap zijn er niet. Toch wordt er vaak weinig aandacht aan geschonken. Met het zwaluwenproject probeert NWG De Kerkuil vzw hieraan iets te veranderen door de nesten te tellen en de landbouwers te sensibiliseren.

In Veurne ging de zwaluweninventarisatie reeds in 2000 van start. In 2001 werden we in het voorjaar helaas geconfronteerd door mond-en-klauwzeer waardoor boerderijen opzoeken niet aangewezen was. Maar vanaf 2002 telden we terug in iedere Veurnse boerderijen de Boeren- en Huiszwaluwen. In 2002 gingen we in Nieuwpoort van start met een gebiedsdekkende inventarisatie (zie ook de anecdote van de overleden ex-medewerker Georges Versele onderaan deze pagina).

Het plaatsen van kunstnesten kan soms de start betekenen van een nieuwe kolonie op een bepaalde plaats. Voorwaarde is dat er in de omgeving reeds Huiszwaluwen aanwezig zijn. Dus zomaar een kunstnest plaatsen onder je oversteek zonder aanwezigheid van Huiszwaluwen in uw straat of op de volgende boerderij is echt niet aan te raden. Eén paar kunstnesten per nieuwe locatie is voldoende. Deze kunstnesten moeten gewoon de drempelvrees bij de Huiszwaluwen overwinnen om je woning als geschikte locatie te aanzien. Een vrije aanvliegroute voor de kunstnesten (vaak het best aan de straatzijde) en een minimale hoogte van 2,5 à 3 m zijn bijkomende vereisten. NWG Kerkuil levert en plaatst gratis deze kunstnesten (dankzij de steun van het Regionaal Landschap) in ons werkingsgebied.

Wanneer huiszwaluwen hun nesten bouwen aan woningen (van boerderijen) dan krijg je vaak te maken met het probleem van uitwerpselen van de adulte huiszwaluwen die hun jongen komen voederen en de jongen. Door een mestplankje te monteren minimum 50 cm onder het nest kan dit probleem worden opgevangen. In de winter wordt dit plankje best verwijderd en teruggeplaatst wanneer er terug jonge huiszwaluwen zijn. Zoniet kan dit een hinder zijn bij het verbouwen van nieuwe nesten of het terug bezetten van oude nesten.
Een alternatief voor deze, minder esthetische, plankjes is wat zand op de vloer te strooien die de uitwerpselen opvangen of een bloembak plaatsen onder het nest of een (reeks) aardappelbakje met wat krantenpapier die je dan geregeld ververst.

Guido Demarest uit Lauwe onderzocht het nestgedrag bij huiszwaluwen. Deze interessante studie vind je hier terug op de website van de Vogelwerkgroep Zuid-West-Vlaanderen  en onder onze rubriek rapporten. Uit deze studie volgde het ontwerp van het zogenaamde zwoalmlatje. Dit latje moeten de huiszwaluwen in staat stellen om bolle nesten te bouwen die ondersteund worden door dit latje. Deze nesten hebben de meeste broedcapaciteit voor de huiszwaluwen.

In Duitsland worden speciale huiszwaluwentillen gebouwd. Ook iets voor bij ons ? Zo’n ‘huis’ kost natuurlijk een pak geld en heeft pas kans op slagen wanneer er huiszwaluwen aanwezig zijn in de buurt. Bovendien moeten de buurtbewoners zeer positief staan tegenover Huiszwaluwen anders bestaat de kans dat de nesten aan de woningen en niet meer worden getolereerd gelet op de aanwezigheid van een alternatief, namelijk het huiszwaluwhuis.

Op initiatief van NWG De Kerkuil werd in de gemeenten van het Regionaal Landschap een subsidiereglement voor het onderhoud van huiszwaluwenkolonies gelanceerd. Ondertussen werd dit reglement door de meeste gemeenten goedgekeurd behoudens de gemeenten Alveringem, Houthulst en Koekelare. In Kortemark zitten geen Huiszwaluwen.

Medewerkers van De Kerkuil zorgen voor de inventarisaties én voor het invullen van de subsidieformulieren. Een overzicht van de uit te betalen subsidies wordt door De Kerkuil aan de gemeentelijke diensten verstrekt zodat dit zonder veel bijkomende administratie kan gebeuren.

De subsidie varieert : 10 EUR voor 1 nest, 15 EUR voor 2-5 nesten, 25 EUR voor 6-10 nesten, 40 EUR voor 11-20 nesten en 50 EUR voor een kolonie van +20 nesten. Meer info onder onze rubriek rapporten.

Sedert 2011 komen laatstejaars studenten biologie, onder leiding van Valerie Lehouck en Liesbeth De Neve van de UGent, in de maand juni het voedergedrag van enkele huiszwaluwenkolonies in Nieuwpoort bestuderen. In de rubriek Rapporten huis- en boerenzwaluwen onderaan deze pagina kunt u hun resultaten bestuderen.

Meld een nest Boerenzwaluwen bij u thuis via het meldpunt zwaluwen.
In ons werkingsgebied worden in de gemeenten De Panne, Koksijde en Nieuwpoort  de Boerenzwaluwen op boerderijen jaarlijks geteld. Soms nestelen Boerenzwaluwen ook bij particulieren. Graag vernemen we of er een nest bij u thuis aanwezig is in één van bovenstaande gemeenten. Dit kan via ons meldingsformulier.

Meld een nest Huiszwaluwen bij u thuis via het meldpunt zwaluwen.
In ons werkingsgebied worden de huiszwaluwen ieder seizoen geteld door onze medewerkers, is dit bij jouw niet het geval, meldt het ons via het meldingsformulier.

Wanneer er Huiszwaluwen vertoeven in uw buurt (binnen een straal van < 1 km in polders en 400 m in steden), kan het interessant zijn om een kunstnest voor Huiszwaluwen op te hangen bij u thuis, natuurlijk wanneer dit binnen ons werkingsbied is. Geef een seintje via ons meldingsformulier zodat we de locatie ter plaatse kunnen onderzoeken.

Help mee boeren- en huiszwaluwennesten te tellen Wie graag meehelpt om zwaluwnesten te tellen in z’n gemeente (binnen ons werkingsgebied), kan dit signaleren via ons meldingsformulier.